Bệnh nha chu có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường, bệnh tim và bệnh mất trí nhớ.
Bệnh nha chu có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường, bệnh tim và bệnh mất trí nhớ. Vì vậy, việc dùng chỉ nha khoa thường xuyên cùng với việc đánh răng hàng ngày là chìa khóa trong việc ngăn ngừa bệnh nha chu.
Bệnh nha chu bắt đầu như thế nào?
Cũng giống như ruột của chúng ta, miệng của chúng ta chứa các hệ sinh thái phức tạp của vi khuẩn, được gọi là các vi ổ vi khuẩn ở vùng răng miệng. Và như trong ruột, các loại vi khuẩn khác nhau cạnh tranh vùng cư trú. Khi tất cả các vi khuẩn cư trú nằm trong sự cân bằng, nướu răng được bảo vệ khỏi vi khuẩn gây bệnh. Mất sự cân bằng này sẽ tạo điều kiện cho các mầm bệnh xâm nhập, gây ra bệnh nha chu và tiếp tục phá vỡ sự cân bằng vi khuẩn tại chỗ.
Vi khuẩn gây bệnh khởi đầu bệnh nha chu. Tuy nhiên, không chỉ có vậy các vi khuẩn gây bệnh kích hoạt một sự đáp ứng từ hệ thống miễn dịch của cơ thể và các tế bào bạch cầu tập trung để diệt trừ vi khuẩn, tiết ra các chất không chỉ tiêu diệt vi khuẩn mà còn gây tổn hại nướu răng.
Có mối liên quan giữa bệnh nha chu và các bệnh khác.
Mối liên quan giữa bệnh nha chu và các bệnh khác
Bệnh tim mạch và xơ vữa động mạch: Qua cơ chế viêm nhiễm, bệnh nha chu tham gia vào quá trình hình thành mảng xơ vữa, tăng nguy cơ tạo huyết khối dẫn đến nhồi máu cơ tim. Nhiều nghiên cứu gần đây cho thấy, bệnh nhân bị viêm nha chu có nguy cơ mắc bệnh tim mạch cao gấp hai lần người không viêm nha chu.
Đột quỵ: Các nghiên cứu đã chỉ ra một mối quan hệ giữa bệnh nha chu và đột quỵ. Trong một nghiên cứu về mối quan hệ nhân quả của nhiễm trùng răng miệng đã cho thấy bệnh nha chu – một yếu tố nguy cơ của đột quỵ, người được chẩn đoán thiếu máu não cấp tính đã được tìm thấy nhiều khả năng bị nhiễm trùng răng miệng khi so sánh với những người trong nhóm chứng.
Đái tháo đường: Mối liên quan này có thể tác động với hai chiều. Ví dụ, nghiên cứu bệnh đái tháo đường đã xác định rằng việc điều trị thành công bệnh nha chu làm giảm mức độ nghiêm trọng của bệnh đái tháo đường và ngược lại. Nguy cơ của viêm nha chu đối với bệnh đái tháo đường rất lớn vì người bị đái tháo đường rất dễ bị nhiễm trùng mà viêm nha chu là ổ nhiễm trùng thường trực trong miệng.
Nhiễm khuẩn huyết và viêm nội tâm mạc: Nhiễm khuẩn huyết có thể xảy ra sau nhổ răng hay một can thiệp răng hàm mặt khác. Viêm nha chu cũng có khả năng gây nhiễm khuẩn huyết. Nhiễm khuẩn huyết từ bệnh nha chu có thể gây tổn thương van tim và nội tâm mạc.
Sinh non: Nhiều nghiên cứu cho thấy, bệnh viêm nha chu còn là mối nguy cơ cho sinh non.
Bệnh đường hô hấp: Bệnh viêm nha chu là các ổ các vi khuẩn thường trực trong miệng. Viêm nhiễm mô nha chu có liên quan đến bệnh hô hấp, đặc biệt là bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính và viêm phổi, đặc biệt ở những bệnh nhân nằm viện lâu ngày, thở máy hoặc đặt nội khí quản do hít phải các vi khuẩn trong mô nha chu viêm nhiễm.
Giảm trí nhớ: Vệ sinh răng miệng kém đồng nghĩa với tạo điều kiện viêm nhiễm toàn thân, là yếu tố nguy cơ gây xơ vữa động mạch, trong đó có động mạch não. Khi các động mạch của não bị ảnh hưởng, nó có thể dẫn đến giảm trí nhớ hoặc mất trí nhớ.
Làm gì để ngăn ngừa bệnh nha chu?
Giúp ngăn ngừa nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc giảm viêm, vẫn là những cách tốt nhất để giảm nguy cơ mắc bệnh:
Chải răng và dùng chỉ nha khoa: Đánh răng ít nhất hai lần một ngày và dùng chỉ nha khoa trước khi đi ngủ. Nếu bạn có cầu răng, cấy ghép hoặc khoảng hở rộng giữa các răng, bạn có thể sử dụng bàn chải liên răng – tăm có gắn các lông nhỏ ở một đầu để làm sạch thức ăn bị mắc kẹt.
Không hút thuốc: Những người hút thuốc tới một nửa gói thuốc lá mỗi ngày có nguy cơ tăng gần gấp ba lần mắc bệnh nha chu; những người hút thuốc nhiều hơn một gói rưỡi thuốc lá mỗi ngày có nguy cơ tăng gần 6 lần mắc bệnh nha chu so với người không hút thuốc.
Ăn một chế độ ăn uống lành mạnh: Một chế độ ăn giàu rau quả và các loại dầu thực vật, trái cây, các loại đậu, các loại hạt và cá béo không chỉ cung cấp tất cả các chất dinh dưỡng cần thiết, mà còn giúp ngăn chặn tình trạng viêm. Có một số bằng chứng cho thấy những người có chế độ ăn nhiều chất axit béo omega-3 được tìm thấy trong các loại cá béo, giúp làm giảm bệnh nha chu.
Cần thường xuyên kiểm tra răng và làm sạch răng: Nha sĩ hoặc chuyên viên vệ sinh nha khoa có thể loại bỏ mảng bám chứa vi khuẩn và phát hiện những dấu hiệu đầu tiên của bệnh nha chu.
Điều trị ngay các dấu hiệu đầu tiên của bệnh nướu răng: Sưng, chảy máu nướu răng; túi mủ; hoặc nướu răng đã tách khỏi hàm răng của bạn là những dấu hiệu hư tổn nhất của bệnh nha chu. Những thay đổi kín đáo hơn, chẳng hạn như khe hở giữa các răng của bạn và cầu răng hoặc răng giả mà không còn hợp như ban đầu họ đã từng làm, cũng có thể báo hiệu bệnh nha chu.
TS.BS. Lê Thanh Hải
